L-omelija tal-Arċisqof Charles Jude Scicluna

“Tibżax, Żakkarija, għax it-talba tiegħek instemgħet: martek Eliżabetta se tagħtik iben, u inti ssemmih Ġwanni” (Lq 1:13). F’dan il-vers tal-Evanġelju ta’ San Luqa nsibu tliet protagonisti, li huma l-qofol ta’ din is-solennità li bdejna niċċelebraw illejla, u li nkomplu niċċelebrawha għada l-24 ta’ Ġunju. Huma tliet protagonisti bi tliet ismijiet b’sinjifikant profond: Zakkarija, Eliżabetta u Ġwanni.

Isem Żakkarija jfisser ‘Alla jiftakar’. Eliżabetta tfakkarna li Alla huwa qawwi: il-Mulej tal-eżerċti. Dawn it-tnejn fl-għaqda tal-imħabba tagħhom jingħataw iben, ismu jintagħażel mill-Mulej “inti ssemmih Ġwanni” (Lq 1:13), li jfisser ‘Alla li jħenn’. Għaliex hija l-ħniena tal-Mulej, il-veru prekursur ta’ dak li ġie bħala Ġesù – Alla li jsalva. Il-ħniena mhijiex biss hija t-triq, imma l-mod u l-għan. L-isem ta’ Ġwanni jiġbor dan kollu; l-isem magħżul għal din it-tarbija li llum qed niċċelebraw it-twelid tagħha; hemm għan, proġett u stil. Il-Mulej jidħol fi djalogu magħnau huwa djalogu ta’ ħniena.

“Din tkun għalik ħaġa li tqanqlek bil-ferħ u thennik ħafna, u jkun hemm bosta li jifirħu bit-twelid tat-tifel” (Lq 1:14). Sinjal ieħor tal-preżenza t’Alla huwa l-ferħ. Veru li fil-bidu ta’ kull laqgħa mad-Divin, mat-Traxxendent, aħna nibżgħu u nitħawdu, imma l-frott tal-ispirtu huwa l-ferħ profond, li ma jeħodulna ħadd. Dan hu dak li l-anġlu jwassal lil Żakkarija: hena u ferħ.

Aħna msemmijin fost dawk li bil-bosta jifirħu bit-twelid tat-Tifel. Il-mod tal-preżenza tagħna llejla tqawwi u twettaq din il-kelma tal-Mulej: “Bosta li jifirħu bit-twelid tat-tifel” (Lq 1:14). Għaliex? “Għax hu jkun kbir quddiem il-Mulej” (Lq 1:15). Nixtieq li tifhmuha din il-kelma. Ġwanni ma kienx kbir quddiem id-dinja; spiċċa kkalpestat, inkalzrat u maqtul imma “kien kbir quddiem il-Mulej” (Lq 1:14). Jalla l-ħarsa tagħna fuqna nfusna, fuq xulxin, u fuq id-dinja, tkun il-ħarsa tal-Mulej, u mhux il-ħarsa miskina ta’ min m’għandux paċi f’qalbu, jew ta’ min tilef kull tama.

Imsejjaħ biex ikun Nażri, bħalma kien Sansun: “Ma jkun jixrob ebda inbid jew xorb qawwi, u jimtela bi spirtu qaddis sa minn ġuf ommu” (Lq 1:15). L-anġlu qed jantiċipa li l-prekursur ser jagħraf il-Messija minn ġuf ommu. Sitt xhur wara, Marija tingħata dan is-sinjal: “Ara, l-qariba tiegħek Eliżabetta, wkoll nislet iben fil-ġuf, u ġa għandha sitt xhur dik li għaliha kienu jgħidu li ma jistax ikollha tfal” (Lq 1:36). Meta Marija semgħet li Ġwanni huwa s-sinjal, tmur biex twieżen lil Eliżabetta. Marija x’aktarx hi xhud tat-twelid tal-Battista. Imma fil-laqgħa taż-żewġ ulied fil-ġuf tal-ommijiet tagħhom, “it-tarbija qabżet fil-ġuf tagħha u Eliżabetta mtliet bl-Ispirtu s-Santu” (Lq 1:41). Eliżabetta tgħid lil Marija: “Malli smajt f’widnejja leħen it-tislima tiegħek, it-tarbija li għandi fil-ġuf qabżet bil-ferħ. Hienja dik li emmnet li jseħħ kull ma bagħat jgħidilha l-Mulej” (Lq 1:44-45).

L-Anġlu Gabriel jispjega x’inhi l-missjoni ta’ din it-tarbija li qegħdin niċċelebraw it-twelid tagħha: “Huwa jreġġa’ lil ħafna minn ulied Iżrael lejn il-Mulej Alla tagħhom” (Lq 1:16).  Ma jgħidx lil kulħadd, imma lil ħafna; għax Alla li ma ħalaqniex bil-permess tagħna, ma jsalvaniex mingħajr il-kunsens tagħna. “Se jreġġa’ lil ħafna minn ulied Iżrael lejn il-Mulej Alla tagħhom, u hu ġej qabel il-Mulej, mimli bl-ispirtu u l-qawwa ta’ Elija” (Lq 1:16-17). Iktar ’il quddiem Ġesù jikkonferma direttament u personalment, li Ġwanni “ġie bl-ispirtu u l-qawwa ta’ Elija, biex iraġġa’ l-qlub tal-missirijiet lejn uliedhom, u lil dawk li ma jridux jobdu jreġġagħhom għall-għaqal tal-ġusti” (Lq 1:17). Kemm hi ħaġa sabiħa din l-espressjoni dwar l-missjoni ta’ Ġwanni: “Biex iraġġa’ l-qlub tal-missirijiet lejn uliedhom” (Lq 1:17). Aħna ħafna drabi nirraġunaw li l-ulied iridu jobdu lill-missirijiet; lir-rikonċiljazzjoni jfisser li l-wild jobdi lill-ġenituri. Imma l-missjoni ta’ Ġwanni hija partikolari: “Biex iraġġa’ l-qlub tal-missirijiet lejn uliedhom” (Lq 1:17). Biex il-missirijiet jiskopru mill-ġdid il-paternità tagħhom; li jaġixxu ta’ missirijiet li mhux biss taw il-ħajja imma jmantnu lil uliedhom bl-għożża u bl-imħabba. Imma “lil dawk li ma jridux jobdu” (Lq 1:17), u forsi hawn l-ulied hawnhekk ukoll, “ireġġagħhom għall-għaqal tal-ġusti” (Lq 1:17).  Din hija espressjoni sabiħa u lill-Mulej nitolbuh din il-grazzja: li aħna jkollna l-għaqal tal-ġusti. Ħafna drabi aħna mdawrin bil-bluha tal-ixxellerati li ħafna drabi jkollha l-konsegwenzi fuq it-tajbin u l-ħżiena bħax-xita, “u jniżżel ix-xita sew fuq min hu tajjeb u sew fuq min mhuwiex” (Mt 5:45). Mal-ħażin jeħel it-tajjeb b’mod l-iżjed solenni.

Illum nitolbu lill-Mulej li fil-ħniena tiegħu jreġġagħna għall-għaqal tal-ġusti. Il-ġust jakkuża lilu nnifsu u ma jwaħħal f’ħadd; għax l-għaqal tal-ġust mhuwiex li jkollu xi medalja għaliex hu aqwa minn ħaddieħor; l-għaqal tal-ġust jifhem li xi kultant jogħtor fit-triq, ħati wkoll ta’ xi bluha ’l hawn u ’l hemm, imma jifhem li huwa msejjaħ biex jimxi u ma jieqafx fil-pellegrinaġġ tal-ħajja. L-għaqal tal-ġust jieħu twissija b’umiltà u minflok jgħid‘f’min ser inwaħħal?’ ixammar il-kliem u jagħmel dak li hemm bżonn u ma jdumx ma jagħmlu, biex dawk li ma jridux jobdu “jreġġagħhom għall-għaqal tal-ġusti” (Lq 1:17). Għalfejn dan kollu? Għalfejn il-missirijiet għandhom jerġgħu jersqu lejn uliedhom? Għalfejn il-boloh, jew dawk li ma jridux jobdu, għandhom jerġgħu lura lejn l-għaqal tal-ġusti? Ħalli l-prekursur ilesti poplu mħejji sewwa għall-Mulej.

Ir-relikwa li poġġejna b’mod solenni fuq l-artal fil-bidu ta’ din il-festa kbira u titulari ta’ dan il-Konkatidral tgħid li hija biċċa mill-id il-leminija tal-Battista, l-id li indikat il-Messija bħala l-Ħaruf ta’ Alla (ara Ġw 1:29), li bl-Aramajk tfisser mhux biss ħaruf, imma wkoll iben u qaddej. Dik l-id li forsi xejret ukoll lil Erodi: “Int lil dik ma tistax iżżommha” (Mt 14:4), għax mhijiex martek. Dik l-id li għammdet lil kull min ried jersaq lejn il-magħmudija tal-indiema.

Ejjew nitolbu l-interċessjoni ta’ San Ġwann il-Battista, biex aħna li aħna missirijiet naturali, legali, jew spiritwali, inħossuna qrib uliedna, anke jekk jaqsmulna qalbna jew ma jifhmuniex. U aħna li aħna wkoll ulied, bl-interċessjoni tiegħu, jekk ma obdejniex, jew ma rridux nobdu, nsibu min irreġġagħna għall-għaqal tal-ġusti.

✠ Charles Jude Scicluna
    Arċisqof ta’ Malta

Il-Qari tal-Quddiesa:
Qari I: Ġer 1:4-11
Salm: 71, 1-6.15ab.17
Qari II: 1 Piet 1, 8-12
Evanġelju: Lq 1:5-17