Fl-okkażjoni tal-Jum Dinji tar-Refuġjati (20 ta’ Ġunju, 2016), it-Taqsima Refuġjati tal-Kummissjoni Emigranti tħoss li għandha tipproponi għall-konsiderazzjoni tal-awtoritajiet konċernati u ta’ kulħadd għadd ta’ suġġerimenti dwar il-qagħda tar-refuġjati u persuni oħrajn f’kundizzjoni li tkun tixbah lil dik ta’ refuġjat u li jkunu jinsabu Malta:
- Peress li dawk li jingħataw status ta’ refuġjat għandhom id-dritt li joqogħdu Malta indefinittivament, il-Kummissjoni Għolja tal-Ġnus Magħquda għar-Refuġjati (UNHCR) mhix tilqa’ t-talbiet tagħhom għal resettlement. Dan biex ikunu jistgħu jiġu aġevolati dawk mogħtija protezzjoni sussidjarja. F’dawn iċ-ċirkustanzi, hu suġġerit li l-persuni rikonoxxuti bħala refuġjati jingħataw l-opportunità li japplikaw għaċ-ċittadinanza Maltija wara ħames snin (preżentement jistgħu jagħmlu dan wara 10 snin) u li wliedhom imweldin Malta jingħataw l-istess ċittadinanza mal-missier u/jew l-omm. Dan bil-kundizzjoni li l-membri kollha tal-familja jkunu ta’ kondotta tajba u li l-istat tal-integrazzjoni tagħhom ikun tali li jippermetti lill-familja tgħix bid-dħul mix-xogħol tal-missier u/jew l-omm u li jkunu sabu post fejn jgħixu għalihom bħala familja.
- Ħafna minn dawk mogħtija protezzjoni sussidjarja ilhom mifrudin mill-membri tal-familja tagħhom – żwieġhom u ulied. Għalhekk huma jibqgħu ma jarawhomx għal numru ta’ snin, u ħadd ma jkun jaf kemm tista’ ttul din is-sitwazzjoni. Hu suġġerit li din il-qagħda tiġi indirizzata billi persuni bħal dawn jingħataw il-possibbiltà tar-riunifikazzjoni tal-familja jekk huma jkunu ilhom joqogħdu Malta ħames snin, ikunu ta’ kondotta tajba, ikunu ilhom jaħdmu xogħol bil-permess meħtieġ għal tliet snin konsekuttivi, u jiggarantixxu manteniment u akkomodazzjoni adekwata għall-membri tal-familja li jkunu jixtiequ jistiednu Malta.
- Dawk li jkollhom protezzjoni sussidjarja u li jkunu ilhom jgħixu Malta aktar minn 10 snin ikunu jistgħu japplikaw għaċ-ċittadinanza jekk ikunu ta’ kondotta tajba, ikunu ilhom jaħdmu xogħol bil-permess meħtieġ għal ħames snin konsekuttivi, u jkunu jgħixu għal rashom f’akkomodazzjoni privata.
- Tiġi eżaminata mill-ġdid il-qagħda ta’ dawk li ma jkunux kisbu protezzjoni internazzjonali iżda xorta waħda jibqgħu Malta għal snin sħaħ, biex ikun assigurat li huma jkun jista’ jkollhom għajxien xieraq u dinjituż.
- L-immigranti kollha li jkunu jaħdmu bil-permess meħtieġ għax-xogħol u jkunu jħallsu l-kontribuzzjoni tas-Sigurtà Nazzjonali jibdew igawdu l-istess drittijiet u benefiċċji li jkunu jgawdu l-ħaddiema Maltin fl-istess sitwazzjoni tagħhom. F’każ li immigrant li jkun qed jaħdem bil-permess meħtieġ ikollu aċċident fuq ix-xogħol, dan għandu jgawdi l-istess drittijiet li jgawdi ħaddiem Malti. Il-migranti b’xi diżabilità li jkollhom xi forma ta’ protezzjoni internazzjonali għandhom igawdu l-istess trattament li jgawdu Maltin f’kundizzjoni simili għal tagħhom.
- Hu mitlub li tinstab soluzzjoni għall-ħruġ ta’ dokument tal-ivvjaġġar – skont kundizzjonijiet speċifiċi – biex dawk li ma jkollhomx protezzjoni temporanja u jkunu miżżewġin ma’ ċittadini ta’ nazzjonalità mhux Maltija jkunu jistgħu jivvjaġġaw biex jingħaqdu ma’ żwieġhom f’arthom.
- Dawk li ma jkollhom ebda forma ta’ protezzjoni s’issa huma mċaħħdin milli japplikaw biex jiżżewġu jekk ikunu f’diffikultà li jġibu ċertifikat tat-twelid minn pajjiżhom – ukoll jekk ikunu ġenituri ta’ ulied li jkunu ġabuhom magħhom jew welldu hawn Malta. Hu propost li, dwar każi bħal dawn, l-Uffiċċju taż-Żwiġijiet jadotta l-istess proċedura bħal fil-każ ta’ dawk li jkollhom protezzjoni umanitarja temporanja.
- Konsidrat li dawk li jkollhom status ta’ refuġjat huma intitolati japplikaw għar-riunifikazzjoni tal-familja, hu propost li huma jiġu mgħejjunin jagħmlu dan possibbilment fi żmien tlliet xhur. Dan bil-kundizzjoni li juru li jkunu ta’ kondotta tajba, ikunu jaħdmu xogħol bil-permess meħtieġ, u jiggarantixxu manteniment u akkomodazzjoni adekwata għall-membri tal-familja li jkunu jixtiequ jistiednu Malta. Għandha wkoll tinstab soluzzjoni biex tfal ta’ missier jew omm li jkollhom status ta’ refuġjat igawdu dan l-istatus huma wkoll, ukoll jekk ikun biss wieħed mill-ġenituri li jkollu dan l-istatus.
- Fost il-migranti li jfittxu kenn f’Malta jkun hemm uħud li jiżżewġu bejniethom u/jew iwelldu trabi fid-deżert jew f’art fejn ikunu għexu bil-moħbi, bil-konsegwenza li ż-żwieġ u/jew it-twelidijiet tagħhom ma jkunux setgħu jirreġistrawhom f’art oħra. Hu propost li persuni f’każi bħal dawn jingħataw il-possibbiltà, bil-kundizzjoni ta’ dikjarazzjoni ġuramentata, li huma jikkonvalidaw iż-żwieġ tagħhom u/jew jirreġistraw it-twelid ta’ uliedhom.
- Ikun hemm każi ta’ trabi li jitwieldu waqt vjaġġi fuq il-baħar b’mod li t-trabi ma jkunux jistgħu jiġu reġistrati fl-art taċ-ċittadinanza tal-omm jew x’imkien ieħor. Hu propost li jsir it-tibdil meħtieġ, fil-liġijiet Maltin, biex trabi li jaslu Malta f’ċirkustanzi simili u li jkunu mingħajr soluzzjoni li jiġu reġistrati x’imkien ieħor, ikunu jistgħu jiġu reġistrati fl-Istat Malti skont proċeduri u kundizzjonijiet speċifiċi.
Maħruġa mill-Kummissjoni Emigranti